Na podstawie Guidelines for Prehospital Management of TBI, 2nd Ed., 2007.
(Stare, ale nie ma nowszego podsumowania postępowania podstawowego)
Transport
- intubuj jeśli:
- daleko do szpitala
- hipoksja (SaO2<90%)
- inne metody utrzymania drożności dróg oddechowych nieskuteczne (np. rurka usto-gardłowa)
- jeśli wydolny oddech i blisko do szpitala intubacja może pogorszyć rokowanie, zwłaszcza wykonana niewprawnymi rękami*
- transpotuj tam, gdzie dostępne TK, pomiar ICP i neurochirurgia
Postępowanie
- lecz hipoksemię (<90%): utrzymuj drożność dróg oddechowych, podaj tlen, ew. intubuj
- lecz hipotensję: podaj izotoniczne krystaloidy, ew. hipertoniczne w ciężkim urazie
Kryterium hipotensji to skurczowe ciśnienie tętnicze (SBP) poniżej:
noworodek | niemowlę | 1-10 lat | > 10 lat | |
60 | 70 | 70 + (2 x wiek) | 90 |
- oceniaj GCS: to dobry predyktor wyników leczenia
- oceniaj źrenice: asymetria to różnica > 1mm, areaktywność to reakcja <1mm
- powtarzaj ocenę jak najczęściej
Jeśli już intubujesz
- nie bój się ketaminy**: nie podwyższa ICP w urazie czaszkowo-mózgowym
- utrzymuj EtCO2 35-40mmHg, nie hiperwentyluj, chyba, że pacjent się wgłabia
I na koniec pamiętaj: nie dawaj sterydów!!! ***
* Bossers SM et al., Eur J Trauma Emerg Surg. 2016 Aug;
Sokol et al., J Trauma Acute Care Surg. 2015
Lansom et al., Air Med J. 2016 Sep-Oct
** The ketamine effect on ICP in traumatic brain injury. Zeiler et al., Neurocrit Care. 2014 Aug
***Guidelines for the Management of Severe TBI, 4th Ed. Brain Trauma Foundation 2012