Kwas traneksamowy a PlayStation

W 1999 roku na Play Station wyszła gra Crash Team Racing, która budzi we mnie nostalgiczne wspomnienia.

5 lat później w roku 2004 wychodzi jeden z moich ulubionych filmów, „Crash”, przetłumaczony jako Miasto Gniewu.

W tym samym roku opublikowane zostaje jedno z moich ulubionych badań klinicznych CRASH1, którego opis Ci daruję, bo wspominam o nim średnio w co drugim poście. (Tak, zdaję sobie sprawę, że stosunek emocjonalny do badań klinicznych nie jest normą.)

Aż 9 lat musieliśmy czekać na badanie CRASH-22, które udowodniło, że wczesne (w ciągu pierwszej godziny) podanie kwasu traneksamowego zmniejsza śmiertelność w krwotoku.

I wreszcie w roku 2019 badanie CRASH-33 przekonuje o skuteczności kwasu traneksamowego w urazie czaszkowo-mózgowym.

Pomimo tego, najnowsze (z 2023r.) wytyczne Brain Trauma Foundation dotyczące urazu głowy4 nie zalecają rutynowego podawania kwasu traneksamowego, powołując się na badanie Brytyjczyków z 2020r.5, które korzyści z takiego postępowania nie wykazało.

Co robić z kwasem tranksamowym w urazie głowy? Nie wiem. Bo w medycynie nie ma jasnych odpowiedzi. A Ty co myślisz?


  1. Wasserberg J; CRASH Trial Collaborative Group. The MRC CRASH trial–a large, simple randomised trial of steroids in head injury. Acta Neurochir Suppl. 2004;89:109-12. doi: 10.1007/978-3-7091-0603-7_15. PMID: 15335109.
  2. Roberts I, Shakur H, Coats T, Hunt B, Balogun E, Barnetson L, Cook L, Kawahara T, Perel P, Prieto-Merino D, Ramos M, Cairns J, Guerriero C. The CRASH-2 trial: a randomised controlled trial and economic evaluation of the effects of tranexamic acid on death, vascular occlusive events and transfusion requirement in bleeding trauma patients. Health Technol Assess. 2013 Mar;17(10):1-79. doi: 10.3310/hta17100. PMID: 23477634; PMCID: PMC4780956.
  3. CRASH-3 trial collaborators. Effects of tranexamic acid on death, disability, vascular occlusive events and other morbidities in patients with acute traumatic brain injury (CRASH-3): a randomised, placebo-controlled trial. Lancet. 2019 Nov 9;394(10210):1713-1723. doi: 10.1016/S0140-6736(19)32233-0. Epub 2019 Oct 14. Erratum in: Lancet. 2019 Nov 9;394(10210):1712. PMID: 31623894; PMCID: PMC6853170.
  4. Lulla A, Lumba-Brown A, Totten AM, Maher PJ, Badjatia N, Bell R, Donayri CTJ, Fallat ME, Hawryluk GWJ, Goldberg SA, Hennes HMA, Ignell SP, Ghajar J, Krzyzaniak BP, Lerner EB, Nishijima D, Schleien C, Shackelford S, Swartz E, Wright DW, Zhang R, Jagoda A, Bobrow BJ. Prehospital Guidelines for the Management of Traumatic Brain Injury – 3rd Edition. Prehosp Emerg Care. 2023;27(5):507-538. doi: 10.1080/10903127.2023.2187905. Epub 2023 Apr 20. PMID: 37079803.
  5. Rowell SE, Meier EN, McKnight B, Kannas D, May S, Sheehan K, Bulger EM, Idris AH, Christenson J, Morrison LJ, Frascone RJ, Bosarge PL, Colella MR, Johannigman J, Cotton BA, Callum J, McMullan J, Dries DJ, Tibbs B, Richmond NJ, Weisfeldt ML, Tallon JM, Garrett JS, Zielinski MD, Aufderheide TP, Gandhi RR, Schlamp R, Robinson BRH, Jui J, Klein L, Rizoli S, Gamber M, Fleming M, Hwang J, Vincent LE, Williams C, Hendrickson A, Simonson R, Klotz P, Sopko G, Witham W, Ferrara M, Schreiber MA. Effect of Out-of-Hospital Tranexamic Acid vs Placebo on 6-Month Functional Neurologic Outcomes in Patients With Moderate or Severe Traumatic Brain Injury. JAMA. 2020 Sep 8;324(10):961-974. doi: 10.1001/jama.2020.8958. Erratum in: JAMA. 2020 Oct 27;324(16):1683. PMID: 32897344; PMCID: PMC7489866.